Ֆուտբոլի էլիտար ազգային առաջնություններում երկար ժամանակ է, ինչ բոլոր ժամանակների լավագույն ռմբարկուների աղյուսակում փոփոխություններ չեն լինում: Հետաքրքիրն այն է, որ մոտակա ժամանակներում նման բան չի էլ կանխանշվում` բացառությամբ իսպանականի, որտեղ հնարավոր փոփոխությունը կապվում է մեր ժամանակների լավագույն ֆուտբոլիստի` Լիոնել Մեսիի անվան հետ:
Այսպես, անգլիական ֆուտբոլում ամենայն հավանականությամբ դեռ երկար ժամանակ անհասանելի կմնա լեգենդար հարձակվող Ջիմի Գրիվսը, ում անվան դիմաց գրանցված է 357 գոլ: Այս գնդակները 1966 թվականի աշխարհի չեմպիոնը խփել է տասնչորս տարում` հանդես գալով «Չելսիի», «Տոտենհեմի», «Վեստ Հեմի» կազմերում: Հարկավ, իր ունեցած տաղանդով նա շատ ավելի գոլերի հեղինակ կարող էր դառնալ, սակայն համեմատաբար վաղ տեղափոխվեց ցածր լիգաներում հանդես եկող թիմեր: Անգլիական ֆուտբոլում Գրիվսին, խոշոր ցանկության դեպքում, պոտենցիալ մրցակից կարելի է դիտել «Մանչեստր Յունայթեդի» 27-ամյա հարձակվող ՈՒեյն Ռունիին, սակայն այս պահի դրությամբ իր լեգենդար մրցակցից 200-ից ավելի պակաս խփած գնդակն առանձնակի լավատեսության հիմքեր չի տալիս, որքան էլ Ռունին երիտասարդ է, կայուն խաղ ցուցադրող ակումբում է հանդես գալիս, սկզբունքորեն մշտապես հիմնական կազմի ֆուտբոլիստ է:
Առաջիկա 10-15 տարում դժվար է փոփոխություններ սպասել նաև գերմանական ֆուտբոլում, որտեղ անմնացորդ լիդերություն է անում լեգենդար Գերդ Մյուլլերն իր 365 գոլով: Հետաքրքրական է, որ նա երբեք չի փոխել իր ակումբը, բոլոր այդ 14 (1965-1979 թթ.) տարիներին հանդես է եկել միայն ու միայն Մյունխենի «Բավարիայի» կազմում: Զուտ հետաքրքրության համար նշենք, որ Մյուլլերին էր քառասուն տարի շարունակ պատկանում օրացուցային մեկ տարվա ընթացքում խփած գոլերի առավելագույն թիվը` 85, որն անցած տարի գերազանցել է Լիոնել Մեսին` հասցնելով 91-ի:
Ամենայն հավանականությամբ երկարակեցության սինդրոմով կտառապի նաև 1938 թվականի աշխարհի չեմպիոն Սիլվիո Պիոլայի (Իտալիա) ակտիվում եղած 274 գոլը, որոնք նա հեղինակել է ամբողջ քսան տարում, 1934-1954 թվերին: Տեսականորեն հնարավոր է, որ նրան շրջանցի Ֆրանչեսկո Տոտին (223 գոլ), սակայն դրա համար 36-ամյա ֆուտբոլիստին անհրաժեշտ է միջինը 18 գոլ արդյունավետությամբ գոնե երեք մրցաշրջան, ինչն այնքան էլ հավանական չէ նրա այս տարիքում, թեպետ հայտնի խոսքն ասում է` ի՞նչ իմանաս, մինչև հաստատ չիմանաս:
Ապագայի առումով շատ ավելի անհեռանկարային է ներկայանում ֆրանսիական առաջնությունը, որի լավագույն ռմբարկուին` Դելիո Օնիսին (299 գոլ) այսօր քչերն են հիշում, և այստեղ որոշակի օրինաչափություն կա, քանի որ իտալական արմատներով արգենտինացին գերազանցապես հանդես է եկել միջին որակի թիմերում («Ռեյմս», «Մոնակո», «Տուր», «Տուլոն»` 1971-1986 թթ.), և արդյունքի նկատմամբ ուշադրությունն էլ եղել է «ծայրամասայինի» բնույթի: Օնիսի ռեկորդի հավանական երկարակեցության գաղտնիքը պիտի տեսնել մեկ բանում. այսօր առաջատար երիտասարդ ֆուտբոլիստները ֆրանսիականից առավել են կարևորում եվրոպական բարձրակարգ մյուս ֆուտբոլային տերությունների առաջնությունները:
Ինչ վերաբերում է իսպանական առաջնությանը, այստեղ առայժմ տնօրինություն է անում Թելմո Սարան, ով 1940-1955 թվականներին «Աթլետիկի» կազմում դարձել է 251 գոլի հեղինակ: Սակայն, մյուսների համեմատությամբ, հենց իսպանական ֆուտբոլի լավագույն ռմբարկուի դիրքերն են ավելի խարխլուն ու դա առաջին հերթին Լիոնել Մեսիի «մեղքով», ով իր քսանհինգում անցել է 200 գոլի սահմանն ու արդեն իսկ երկրորդ մրցաշրջանն է թիրախի տակ առել առաջնությունում հերթական անգամ սպասվելիք հիսուն գոլով: Այդպիսի արդյունավետության ընդամենը ևս մեկ մրցաշրջան, ու համաշխարհային ֆուտբոլի գերաստղը կդառնա թող որ տեղական նշանակության, բայց, բոլոր դեպքերում, պատվաբեր ռեկորդի հեղինակ: Չմոռանանք, որ խոսքն Իսպանիայի առաջնության մասին է:
Մարտին ՀՈՒՐԻԽԱՆՅԱՆ